programmaboekje
fr
Attention, Musiques Fraîches ! / DR

Musiques Nouvelles : Attention, Musiques Fraîches !

Attention, Musiques Fraîches !

programma

Jacqueline Fontyn (°1930)
Lune moqueuse

Jimmy Bonesso (°1991)
Traversée

Muhiddin Dürrüoğlu (°1969)
A Robot's Story

Eloi Baudimont (°1971)
Inventaire des choses qui tombent lentement

Fausto Romitelli (1963-2004)
Your time is over (1993)

Toelichting

Jacqueline Fontyn Lune moqueuse

Ik ben altijd geïnspireerd geweest door de schoonheid en de complexiteit van de natuur, die mij een toevluchtsoord en een bron van verwondering heeft geboden. Lune Moqueuse is een ode aan die diepe band die ik met de natuurlijke wereld onderhoud. In dit stuk heb ik geprobeerd de essentie van de maan te vangen, die stille en guitige gids die onze nachten verlicht en ons uitnodigt om te dromen. De muziek wordt hier een dialoog tussen mens en natuur, een viering van het leven en zijn mysteriën, waarin elke noot een blad is, elke melodie een beekje, en elke harmonie een spottende knipoog van de maan.

Jimmy Bonesso Traversée

Geïnspireerd door het butō, een hedendaagse dans-theatervorm afkomstig uit Japan, vertelt Traversée dat elk moment, elke microseconde bestaat uit een dood en een geboorte. Zo verdwijnt een gebaar, een woord of een gedachte, om meteen in een andere vorm te verschijnen. In die energie van transformatie houd ik ervan te denken dat elk van die momenten wordt gemarkeerd door een onzichtbare baken die onze levensrit tekent. Een baken dat, zonder te vergeten wat geweest is, ons in staat stelt om verder te gaan, in een onbekende en bijna onverwachte richting.

Muhiddin Dürrüoğlu A Robot's Story

(Hommage aan Isaac Asimov)

Als liefhebber van sciencefiction sinds mijn vroegste kindertijd heb ik uiteraard talloze werken van Isaac Asimov verslonden, waaronder zijn heerlijke kleine Robotverhalen, die volgens mij niets aan frisheid hebben ingeboet. We bevinden ons nu in het tijdperk van de artificiële intelligentie (die in deze verhalen al meer dan tachtig jaar geleden werd aangekondigd!), en met een vleugje nostalgie heb ik mijn inspiratie geput uit deze lectuur van weleer om A Robot’s Story te componeren – een werk dat, zoals veel van mijn composities, trouw blijft aan het principe van programmamuziek. Vier aaneengeschakelde bewegingen beelden achtereenvolgens episodes uit het leven van een kleine robot uit, beginnend met zijn ontwerp en constructie, volgens een puur denkbeeldig procédé. Dit procédé wordt gesymboliseerd door digitale schrijfwijze en bepaalde geluidseffecten, zoals het geluid van een hamer op metaal. Vervolgens volgen zijn “ontwaken” en zijn eerste pogingen tot spreken, waarna hij zijn eerste “blues” ervaart, verbonden aan de eenzaamheid waarmee hij geconfronteerd wordt (op het moment dat hij beseft dat hij uniek is en alleen op de wereld). Ten slotte ontdekt hij een nog intensere emotie: hartstochtelijke en onmogelijke liefde (gesymboliseerd door vier beroemde thema’s uit het romantische repertoire). Helaas mondt deze complexe emotionele toestand uit in totale verwarring die leidt tot een kortsluiting en uiteindelijk tot een onvermijdelijke aftakeling.

Eloi Baudimont Inventaire des choses qui tombent lentement

Dit stuk duurt ongeveer vijftien minuten. Afhankelijk van het perspectief is dat weinig. Maar niet niets. Het is gebaseerd op strikte vormen, een snufje toeval, enkele bewust gekozen aarzelingen en een groot vertrouwen in het bijna. Het beweegt zich langzaam voort, zoals in een gang die nergens naartoe leidt. Misschien is het muziek om te spelen om iets anders niet te hoeven doen. Het is geschreven met ernst, maar in redelijke dosering. Door iemand die sinds altijd muziek componeert zoals men naar een lichtstraal onder een deur kijkt. Door die kier filterden, op wonderlijke wijze, de essentiële noten van Johann Sebastian Bach, Gavin Bryars, Philip Glass, Paul McCartney en Terry Riley. Of ook de gefluisterde woorden van Sei Shōnagon. Uit deze impulsen en aanzetten, uit deze stiltes waarschijnlijk, is de muziek ontstaan die u nu hoort. Ze schreeuwt niet. Ze schittert niet. Ze is er, discreet, een beetje ontroerd om te bestaan.

Musiques Nouvelles

Musiques Nouvelles werd opgericht in 1962 door Pierre Bartholomée en staat sinds 1997 onder leiding van Jean-Paul Dessy. Het ensemble heeft als missie de hedendaagse muziek in al haar diversiteit te verrijken en te promoten. Intussen heeft Musiques Nouvelles meer dan 600 werken in première gebracht, die grotendeels toegankelijk zijn via YouTube. De kern van het ensemble bestaat uit een vaste groep van een twaalftal vaste musici, geselecteerd op basis van hun uitzonderlijke virtuositeit en hun toewijding aan de hedendaagse muziek, zowel in Wallonië en Brussel als op internationale podia.

Het ensemble blijft zichzelf telkens opnieuw uitvinden en zijn creatieve kracht ontplooien in ongewone en veelzijdige projecten die ontstaan uit inspirerende artistieke ontmoetingen. Die ontmoetingen kennen geen grenzen en zijn vaak multidisciplinair: ze combineren muziek met dans, film, opera, theater, poëzie, spiritualiteit en beeldende kunst. Het ondersteunen van muzikale creatie in Wallonië en Brussel en het ontsluiten van internationale nieuwkomers vormen de essentie van de programmatie van Musiques Nouvelles, dat sinds 2015 in residentie is bij Arsonic, binnen Mars–Mons arts de la scène.

Jean-Paul Dessy

Jean-Paul Dessy is componist, dirigent en cellist, en behaalde daarnaast een masterdiploma in filosofie en letteren. Hij leidt het ensemble voor muzikale creatie Musiques Nouvelles, dat sinds 2015 in residentie is bij Mars–Mons arts de la scène, in de luisterruimte Arsonic — een zaal met uitzonderlijke akoestiek waarvan hij zowel het ontwerp als de artistieke leiding verzorgt. Sinds 2021 is hij lid van de Koninklijke Academie van België.

Jean-Paul Dessy dirigeerde meer dan 350 wereldpremières van hedendaagse werken en nam ruim 100 cd’s op met klassieke en hedendaagse muziek. Daarnaast werkte hij samen met zowat honderd artiesten uit de wereld van chanson, jazz, pop en rock. Hij componeerde symfonische muziek, kamermuziek, elektronische muziek, een opera, een requiem en talrijke stukken voor podium, theater en dans. Bij Le Chant du Monde/Harmonia Mundi verschenen twee cd’s met zijn cellocomposities — The Present’s presents en Prophètes, waarin hij ook zelf als uitvoerder te horen is. Het label Cyprès bracht twee cd’s met zijn werk uit: O Clock en Requiems.

Jacqueline Fontyn

Jacqueline Fontyn werd geboren in Antwerpen. Kort na haar vijfde verjaardag vertrouwden haar ouders haar toe aan de befaamde Russische pedagoog Ignace Bolotine. Hij gaf haar dagelijks pianoles en stimuleerde haar aanleg voor improvisatie. Ze was zes jaar oud toen hij haar eerste kleine compositie noteerde: een menuet in de stijl van Boccherini. Op haar negende begon ze zelf pianostukjes te schrijven, en op haar vijftiende nam ze het besluit om componiste te worden.

Ze volgde compositieles bij Marcel Quinet, die haar onderrichtte in muziekschriftuur, harmonie, contrapunt, fuga en vooral compositie en orkestratie. In Parijs introduceerde Max Deutsch haar in de wereld van Schönberg. In 1956 volgde ze de orkestdirectieklas van Hans Swarowsky aan de Akademie für Musik und darstellende Kunst in Wenen. Een kwarteeuw later werd ze uitgenodigd om twee jaar lang het orkest te dirigeren van studenten en docenten aan de Université catholique de Louvain-la-Neuve. Tussen 1956 en 1959 verbleef ze aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth in Waterloo, waar ze met succes afstudeerde.

Vanaf 1963 doceerde ze muziektheorie aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen. In 1970 werd ze benoemd tot professor compositie aan het Conservatoire royal de Bruxelles, een functie die ze zou uitoefenen tot 1990. Daarna gaf ze gevolg aan talrijke uitnodigingen van universiteiten en conservatoria in het buitenland, onder meer in Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Nederland, Polen, Slovenië, Zwitserland, de Verenigde Staten (van New York tot San Francisco), Israël, Egypte, Azië (China, Zuid-Korea, Singapore, Taiwan) en Nieuw-Zeeland.

Tot de onderscheidingen die haar te beurt vielen, behoren onder meer de Oscar Espláprijs in Spanje en de Arthur Honeggerprijs van de Fondation de France. In 1976 kreeg ze de opdracht een vioolconcerto te schrijven als verplicht werk voor de finale van de Koningin Elisabethwedstrijd. Ze ontving ook twee compositieopdrachten van de Koussevitzky Foundation van de Library of Congress in Washington.

Sinds 2006 wordt een aanzienlijk deel van haar handschriften bewaard in de Library of Congress. In 2014 verwierf de Koninklijke Bibliotheek van België de manuscripten die zich nog in het land bevonden. Jacqueline Fontyn is lid van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België. In 1993 werd haar, als erkenning voor haar artistieke verdiensten, door de koning de titel van barones verleend.

Jimmy Bonesso

Jimmy Bonesso is een Belgische pianist, accordeonist en componist, geboren in 1991. Sinds hij zijn eerste woorden kon schrijven, was muziek alomtegenwoordig in zijn leven. Al op jonge leeftijd ontwikkelde hij een passie voor compositie en improvisatie. In 2010 startte hij aan Arts² (Bergen), waar hij chromatisch accordeon studeerde bij Olivier Douyez en compositie bij Claude Ledoux. Nadien zette hij zijn accordeonstudies voort bij Christophe Delporte en behaalde in 2015 een master met educatieve finaliteit aan het IMEP (Namen).

Zijn nieuwsgierigheid bracht hem ertoe om ook andere muzikale werelden te verkennen dan het klassieke repertoire, zoals filmmuziek, traditionele muziek, jazz, hedendaagse muziek en musical. Hij doceert en maakt deel uit van verschillende muzikale ensembles zoals Quintessence, Taxidi, Dawans-Bonesso, en multidisciplinaire collectieven zoals Projet Dakota van Toni Hilgersson, L’heure court van Igor Adamskiy (in samenwerking met de Maison Losseau in Bergen), en Glorious van Rajni Shah (in samenwerking met de Maison Folie in Bergen). Als solist trad hij op met Patrizio Perruchi en het Orchestre de Chambre de Wallonie. Hij begeleidde het orkest Ars Lyrica in de musical Fiddler on the Roof en leidde de productie Broadway Babies, in een regie van Antoine Guillaume en Laurence Bastin.

Jimmy Bonesso bracht reeds vier muziekalbums uit, waarvan het meest recente in april 2025 verscheen. Hij arrangeert en componeert voor theater, film en regelmatig voor hedendaagse creaties. Hij zoekt voortdurend naar nieuwe verbeeldingen om muzikaal te vertellen, gedreven door een intuïtieve en beweeglijke muzikale gedachte die nauw verbonden is met de natuur. Zijn compositie Pinkas zal verschijnen op het volgende album van het trio Les Heures Bleues, uitgegeven bij het label Cyprès.

Naast zijn muzikale activiteiten is hij ook actief als bibliothecaris en publiekswerker. In die hoedanigheid geeft hij workshops ‘wilde lutherie’ en sensibiliseert hij kinderen voor klassieke en hedendaagse muziek.

Muhiddin Dürrüoğlu

Pianist, componist en pedagoog Muhiddin Dürrüoğlu is een veelzijdig musicus met een uitzonderlijke artistieke persoonlijkheid. Hij begon al op jonge leeftijd met piano- en compositiestudies aan het Conservatorium van Ankara, waar hij onder meer les kreeg van Ilhan Baran, een leerling van Henri Dutilleux. Vervolgens zette hij zijn dubbele opleiding verder in België, zijn adoptieland, bij Jean-Claude Vanden Eynden en Jacqueline Fontyn, en nadien in de Verenigde Staten bij Edward Auer en Donald Freund.

Muhiddin Dürrüoğlu onderscheidde zich op tal van nationale en internationale wedstrijden, zowel als pianist als componist. Hij werd bekroond met onder meer de Philippartwedstrijd (1992), de Prijs van de Belgische Stichting voor de Vocation (1995), de J. en W. Pelemansprijs, de Prijs van de Wedstrijd van Hulste, de Arthur De Greefprijs van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Letteren en Wetenschappen van België, de Coupe de la création musicale van de Académie de Lutèce in Parijs, de SABAM-prijs, de André Chevillon–Yvonne Bonnaudprijs van de Fondation de France en de Irène Fuérisonprijs.

Zijn concertpraktijk bracht hem naar talloze landen in Europa, Azië en de beide Amerika’s. Met een bijzondere passie voor kamermuziek richtte hij in 2006 het ensemble Kheops op, samen met onder meer Ronald Van Spaendonck, Marie Hallynck, Ning Kam, Tatiana Samouil, Lise Berthaud, Hervé Joulain, Ayako Tanaka en Hélène Dessaint.

Muhiddin Dürrüoğlu is professor aan het Conservatoire royal de Bruxelles en wordt regelmatig uitgenodigd voor pianolessen en masterclasses in Frankrijk, de Verenigde Staten, België en Turkije. Onder zijn talrijke opnames vermelden we het album Fugitives met het Ensemble Kheops, uitgebracht bij Cyprès in oktober 2019, gewijd aan zijn kamermuziekcomposities, en het recentere album Brahms, Berg, Zemlinsky, eveneens met het Ensemble Kheops.

Eloi Baudimont

Geboren in Doornik (België) in 1971, is Eloi Baudimont componist, arrangeur en dirigent. Zijn artistieke universum bestrijkt theater, chanson, dans, circus en fanfares, die hij bezielt met een repertoire dat soms uitbundig en onstuimig is, soms minimalistisch en repetitief.

Hij leidde de fanfare van Mourcourt, creëerde de voorstelling Mali Mali samen met de Malinese griot Baba Sissoko en staat sinds 2009 aan het hoofd van La fanfare détournée uit Doornik. Onder het welwillende oog van filosoof Edgar Morin co-dirigeert hij samen met Ramzi Aburedwan het Belgisch-Palestijnse orkest Al Manara – een project dat steun kreeg van onder meer Roger Waters en Ken Loach.

Tussen de Sint-Ceciliafeesten, dorpskermissen, de oevers van de Niger in Mali, het Teatro San Carlo in Napels voor de tweehonderdste verjaardag van Verdi, het Festival van Avignon en de zeventigste verjaardag van koning Albert II, neemt hij zijn fanfares mee naar plekken waar het onverwachte waait.

Eloi Baudimont werd bekroond met de Prix du Hainaut des Arts de la scène. Samen met Frédéric Mariage is hij muzikaal programmator van het festival Les [rencontres] Inattendues, en hij doceert artistieke productie aan het IAD (Louvain-la-Neuve).

Fausto Romitelli

Fausto Romitelli, geboren in 1963 in Gorizia (Italië), wordt beschouwd als een van de meest veelbelovende componisten van de jonge Italiaanse generatie. Zijn carrière werd tragisch onderbroken door zijn vroege overlijden in 2004 na een lange ziekte. Hij studeerde eerst bij Franco Donatoni aan de Accademia Chigiana in Siena en aan de Scuola Civica in Milaan. Naast Donatoni beschouwde hij onder meer György Ligeti, Giacinto Scelsi, Karlheinz Stockhausen, Pierre Boulez en Gérard Grisey als zijn belangrijkste inspiratiebronnen.

Zijn werken uit de jaren tachtig tonen al duidelijk zijn fascinatie voor klank als “materiaal om te smeden”, zoals hij het zelf omschreef, onder meer in Ganimede (1986) voor altviool en (1989) voor veertien musici.

In de jaren negentig verdiepte hij zich verder in het klankonderzoek in Parijs, aan het IRCAM en met de musici van het ensemble L’Itinéraire – Murail, Grisey, Lévinas, Dufourt. Hij volgde er het compositiecursus van IRCAM en werkte er van 1993 tot 1995 als onderzoekscomponist binnen het team “Représentations musicales”. Zijn ervaringen met klanksynthese en spectrale analyse doordringen de werken uit die periode, zoals Sabbia del Tempo (1991) voor zes uitvoerders en Natura morta con fiamme (1991) voor kwartet en elektronica.

Romitelli was geen formalistische componist: hij schuwde het niet om verschillende stijlen te mengen en trok de grens tussen ‘ernstige’ en populaire muziek open. Vervorming, oversturing, invloeden uit de psychedelische rock en een bewust “vuile” harmoniek zijn typerend voor zijn muzikale universum, bijvoorbeeld in Acid Dreams & Spanish Queens (1994) voor versterkt ensemble, En Trance (1995) en Cupio Dissolvi (1996).

Het driedelige cyclus Professor Bad Trip I, II en III (1998–2000), met vervormde akoestische en elektrische klankkleuren, aangevuld met accessoires zoals kazoo en mondharmonica, is geïnspireerd op de hallucinerende teksten van Henri Michaux onder invloed van drugs, en roept zelf een hallucinatoire sfeer op.

Zijn An Index of Metals (2003), een video-opera voor sopraan en ensemble met videobeelden van Paulo Pachini, geldt als het testament van Fausto Romitelli – een synthese en culminatie van zijn unieke muzikale taal.

Friends of Flagey

FELLOWS

Charles Adriaenssen, Amelie Coens, Bernard Darty, Paulette Darty, Diane de Spoelberch, Geert Duyck, Marc Ghysels, Laurent Legein, Omroepgebouw Flagey NV / Maison de la Radio Flagey SA

GREAT FRIENDS

Lina Blanpain-Bruggeman, Patricia Bogerd, Leon Borgerhoff, Monique Bréhier, Nicole Bureau, Anne Castro Freire, António Castro Freire, Marie-Christine Chalon, Marie-Irène Ciechanowska, Stephen Clark, Etienne d’Argembeau, Claude de Selliers, Chantal de Spot, Jean de Spot, Pascale Decoene, Jean-Louis Duvivier, François Hinfray, Ulrike Hinfray, Ida Jacobs, Patrick Jacobs, Pauline Krayenhoff, Peter L'Ecluse, Clive Llewellyn, Danielle Llewellyn, Alain Mampuya, Sasha Marston, André Mueller, Miriam Murphy, Martine Renwart, Martine Repriels, Jean-Pierre Schaeken Willemaers, Hans Schwab, My-Van Schwab, Maria Grazia Tanese, Coen Teulings, Pascale Tytgat, Marie Van Couwenberghe, Dirk Van Gerven, Colienne van Strydonck, Piet Van Waeyenberge, Andreas von Bonin, Katinka von Bonin, Dimitri Wastchenko, Nathalie Waucquez, Jacques Zucker, FBCS BV, LOML CAPITAL

FRIENDS

Steve Ahouanmenou, Ann Arnould, Pierre Arnould, Adrienne Axler, Alexandra Barentz, Eric Bauchau, Joe Beauduin, Marijke Beauduin, Etienne Beeckmans de West-Meerbeeck, Jens Benoot, Amine Benyakoub, Marie Catherine Biebuyck, Véronique Bizet, Noëlle Bribosia, Joséphine Bonnigal, Geneviève Brion, Gauthier Broze, Chantal Butaye, Olivier Chapelle, Béatrix Charlier, Catherine Chatin, Anne-Catherine Chevalier, Jacques Chevalier, Marianne Chevalier, André Claes, Xhenis Coba, Theo Compernolle, Chris Coppije, Philippe Craninx, Jean-Claude Daoust, Joakim Darras, François de Borman, Hendrik Deboutte, Olivier de Clippele, Sabine de Clippele, Dimitri de Heering, Eric De Gryse, Brigitte de Laubarede, Alison de Maret, Pierre de Maret, Manuela de Patoul, Arnoud de Vet, Brigitte de Vet, Dominique de Ville de Goyet, Sabine de Ville de Goyet, Françoise de Viron, Sebastiaan de Vries, Sonia de Waillet, Stéphane De Wit, Godefroid de Woelmont, Agnès de Wouters, Philippe de Wouters, Anne-Marie Dillens, Marc d’Antras, Veronique d'Antras, Pierre d’Argent, Regis D'hondt, David D'Hooghe, Suzannah D'Hooghe, Frederika D’Hoore, Stanislas d’Otreppe de Bouvette, Amélie d'Oultremont, Laure d’Oultremont, Patrice d’Oultremont, Laurent Drion, Alain Dromer, Annick d’Ursel, Etienne d'Ursel, Ludovic d’Ursel, Kristin Edwards, Jan Eggermont, Patricia Emsens, Aline Everard de Harzir, Marie Evrard, Philippe Feron, Catherine Ferrant, Isabelle Ferrant, Monique Fraiture, Claude Frédérix-Oreel, Henri Frédérix, Alberto Garcia-Moreno, Nathalie Garcia-Moreno, Brigitte Geerinckx, David Geeurickx, Benoit Gillet, Hélène Godeaux, Claire Goldman, Serge Goldman, Frederick Gordts, Christine Goyens, Philippe Goyens, Pieter Hanssens, Roger Heijens, Marianne Herssens, Johan Huygh, Veerle Huylebroek, Françoise Jacques de Dixmude, Guy Jansen, Yvan Jansen, Eric Jeux, Patrick Kelley, Deborah Konopnicki, Katina Laaksonen, Petra Lafond, Patricia Leal, Bernard Levie, Katrien Lannoo, Georges Leclercq, Janine Longerstaey, Philippe Longerstaey, Joost Maes, Vincent Maroy, Michèle Martaux, Luc Meeùs, Marie-Christine Meeùs, Christel Meuris, Delphine Misonne, Jan Moijson, Gwendoline Motte, Paul Muyldermans,  Jean-Yves Neu, Sabine Overkämping, Nadia Pachciarski, Martine Payfa, Isabelle Peeters, Ingeborg Peumans, Agnès Rammant, Jean-Pierre Rammant, Nicolas Renard, André Rezsohazy, Daniele Rizzi, Ariële Robyns de Scheidauer, Katrien Rots, Martine Ruet, Catherine Rutten, Désirée Schroeders, Nicolas Schuybroek, Marie-Agnes Servais, Brigitte Smeyers, François Smeyers, Edouard Soubry, Anne-Véronique Stainier, Michèle Stevelinck Heenen, Ana Maria Stan, Aurélie Stulemeijer, Jan Suykens, Frank Sweerts, Dominique Tchou, Marie-Françoise Thoua, Beatrix Thuysbaert, Olivier Thuysbaert, Danielle t’Kint de Roodenbeke, Jean t'Kint de Roodenbeke, Beatrice Trouveroy, Yves Trouveroy, Vanessa Van Bergen, Marie-Paule Van Craynest, Els Van de Perre, Katrien Van de Voorde, Radboud van den Akker, Dirk van der Poorten, Odile van der Vaeren, Stella Van der Veer, Karine Van Doninck, Patrick Van Eecke, Henriëtte van Eijl, Michel Van Huffel, Petra Van Kemseke, Lydie Van Muylem, Emmanuel Van Rillaer, Kaat Vanschoubroek, Roland Van Velthoven, Laura Van Waeyenberge, Thomas Van Waeyenberge, Titia Van Waeyenberge, Carol van Wonterghem, Marie Vandenbosch, Marie Vander Elst, Alain Vandenborre, Charlotte Vandoorne-Hanssens, Christophe Vandoorne, Elisabeth Vanistendael, Alain-Laurent Verbeke, Alexandre Verheyden, Isabel Verstraeten, Danielle Verwee, Anne Vierstraete, Ann Wallays, Sabine Wavreil, Christian Weise, Serge Wibaut, André Wielemans, Shayan Yousefi, Folkert Zijlstra, Anne Zouboff, HR One Group, Management & People Development Sprl, JFA Consulting BV

en diegenen die anoniem wensen te blijven

versie 28.05.2025

Partners