Brussels Philharmonic & Oren Ambarchi: Scelsi Sound Magic

Ilan Volkov breekt resoluut de grenzen open van wat muziek is en kan zijn. Houvasten vallen weg, conventies gaan de schop op, muziek wordt een fysieke ervaring.

Leven en werk van Giacinto Scelsi zijn gehuld in nevelen: hij wilde niet bekend zijn, niet op de foto, en geen componist genoemd worden: “Ik ben slechts een tussenpersoon... Dingen gebeuren op het juiste moment, wanneer het nodig is dat ze gehoord worden of niet. Alles is daarboven voorzien, het hangt niet af van hier.” Zijn manier van werken was al even eigenzinnig: hij improviseerde, nam op en liet assistenten scores uitschrijven. Daar eindigde het proces - hij geloofde dat elke luisteraar vanwege een andere plaats en afstand tot een instrument dezelfde noot op een andere manier ervaarde, en vond live uitvoeringen overbodig. Pas net voor zijn dood in 1988 werd zijn oeuvre herontdekt en uitgevoerd.

Een scharnierpunt in dat oeuvre is I Presagi uit 1958, een werk voor blazers en percussie dat een voorbode is van wat zijn stijl zou worden. Scelsi wilde binnendringen tot de kern van een noot door een enkele toon op allerlei manieren te veranderen: met timbre, dynamiek, vibrato, tremolo of trillers. In Natura Renovatur gebruikt Scelsi strijkers voor deze intuïtief aanvoelende klankwereld.

Ook Tristan Murail zoekt de uitersten op van wat klank kan teweegbrengen. In zijn Contes cruels voegt hij elektrische gitaren toe aan de bezetting van het orkest, transformeert klanken en neemt het publiek mee in een nieuwe sonore dimensie. Techniek in dienst van pure magie.

Die magie gaat nog een stap verder in het sluitstuk van de avond: Ilan Volkov creëert samen met gitarist Oren Ambarchi en het orkest een volledig nieuwe luisterervaring. Het improvisatiewerk Sous Vide ontstaat ter plekke - een orkestwerk dat live gecomponeerd wordt en zo musici en publiek verenigt. Pure sound magic.

Flagey, Brussels Philharmonic